Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας εργοταξίου – Κύπρος

Οι οικοδομικές εργασίες εγκυμονούν πολλούς και σοβαρούς κινδύνους. Οι κίνδυνοι αυτοί μπορούν να προκαλέσουν υλικές ζημιές αλλά ακόμη χειρότερα να οδηγήσουν σε ανθρώπινο τραυματισμό ή και θάνατο. Για τον λόγο αυτό, το 1996 ψηφίστηκε ο περί Ασφάλειας & Υγείας Νόμος. Βάσει του νόμου το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας Κύπρου εκδίδει τους περί Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Κανονισμούς, βάσει του άρθρου 38 του νόμου. Βασική πρόνοια των κανονισμών είναι η εκπόνηση του Σχεδίου Ασφάλειας και Υγείας στα Εργοτάξια.

Το Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας (ΣΑΥ), είναι η μελέτη που υποδεικνύει την αντιμετώπιση και την προφύλαξη από όλους τους πιθανούς κινδύνους που ίσως προκύψουν εντός ενός καθορισμένου εργοταξίου. Το Σχέδιο εκπονεί ο Μελετητής του έργου είτε άλλος διορισμένος μελετητής. Το σχέδιο προνοεί την κατάρτιση φακέλου ασφαλείας και υγείας και τον διορισμό συντονιστή εκτέλεσης σε θέματα ασφάλειας και υγείας.

Το Σχέδιο Α&Υ πρέπει να είναι επαρκές και κατάλληλο ως προς τη φύση, το μέγεθος και τις ιδιαίτερες συνθήκες του έργου, καθώς και τον αριθμό των εργαζομένων ή/και των άλλων προσώπων που τυχόν επηρεάζονται από τις εργασίες. Το ΣΑΥ εκπονείται κατά το στάδιο της μελέτης αλλά αναπροσαρμόζεται κατά το στάδιο των εργασιών. Αυτά τα δύο στάδια διαχωρίζονται βάσει της νομοθεσίας. Ας τα δούμε με περισσότερη λεπτομέρεια.

ΣΑΥ κατά το στάδιο της Μελέτης

Το Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας κατά το στάδιο της μελέτης λαμβάνει υπόψη όλες τις εργασίες που αναφέρονται στις Τεχνικές Προδιαγραφές και στην Συγγραφή Υποχρεώσεων γενικότερα. Ο Εργολάβος οφείλει να ακολουθεί τις εργασίες και τις ενέργειες που προνοεί το σχέδιο. Επομένως θα μπορούσε να ενταχθεί στη Συγγραφή Υποχρεώσεων μαζί με το Συμβόλαιο Εργολαβίας και τα υπόλοιπα έγγραφα της Συγγραφής Υποχρεώσεων. Το Σχέδιο Α&Υ μεταξύ άλλων πρέπει να περιλαμβάνει και τα εξής:

γενική περιγραφή των εργασιών
τα ονόματα και στοιχεία των συντελεστών του έργου
τις απαιτήσεις του Εργοδότη και τα κριτήρια απόδοσης
τη χρονική διάρκεια του έργου και τις φάσεις κατασκευής του
τα μέτρα, μεθόδους και ενέργειες για την αντιμετώπιση των κινδύνων:
1. που ενέχονται στις εργασίες εκτέλεσης για κάθε θέση εργασίας
2. που δημιουργούνται από τη ταυτόχρονη ή διαδοχική εκτέλεση των εργασιών
3. που ενέχονται σε άλλες δραστηριότητες στην περιοχή του έργου που ενδεχομένως να επηρεάζουν τις εργασίες

ειδικές πληροφορίες που αφορούν τη μελέτη του έργου
την οργανωτική δομή του έργου και τις ακολουθούμενες διαδικασίες
τις διευθετήσεις για την ασφαλή πρόσβαση στο εργοτάξιο και τις θέσεις εργασίας
τις διευθετήσεις για τη κυκλοφορία πεζών και οχημάτων εντός του εργοταξίου
τις διευθετήσεις για την απομάκρυνση των αχρήστων συμπεριλαμβανομένου των επικίνδυνων ουσιών
τις διευθετήσεις για την αποθήκευση των υλικών
τις διευθετήσεις για τη προσωρινή παροχή ηλεκτρικής ενέργειας και νερού για τις εργασίες
τις διευθετήσεις για τους χώρους υγιεινής και λήψης γευμάτων
τις διευθετήσεις για τη κυκλοφορία πεζών και οχημάτων στον περιβάλλοντα χώρο
μελέτες ή άλλα έγγραφα που να δεικνύουν την επαρκή αντοχή και ευστάθεια:
1. των σκαλωσιών εργασίας
2. των ικριωμάτων στήριξης ξυλοτύπων
3. των ικριωμάτων στήριξης εκσκαφών και άλλων προσωρινών κατασκευών

το σχέδιο δράσης για τη διαχείριση των ατυχημάτων
τις απαιτήσεις για την εκπαίδευση των προσώπων στην εργασία

ΣΑΥ κατά το στάδιο της Εκτέλεσης

Η εκπόνηση σχεδίου ασφάλειας και υγείας και η κατάρτιση φακέλου ασφάλειας και υγείας θα πρέπει να ολοκληρώνονται πριν την έναρξη των εργασιών. Υπεύθυνος για την εξασφάλιση των δύο αυτών εγγράφων είναι ο κύριος ή/και ο ανάδοχος του έργου. Κύριος του έργου είναι ο Εργοδότης, ενώ ανάδοχος πρέπει να θεωρείται ο Μελετητής ή ο Εργολάβος.

Με την έναρξη των εργασιών, το Σχέδιο Α&Υ αναπροσαρμόζεται, εφόσον υπάρχουν τροποποιήσεις στα σχέδια και τη μελέτη ή/και αλλαγές στις απαιτήσεις του Εργοδότη, τις μεθόδους εργασίας, τον περιβάλλοντα χώρο κ.λπ. Πριν την έναρξη η αναπροσαρμογή γίνεται από το Συντονιστή μελέτης, ενώ κατά τη διάρκεια των εργασιών από το Συντελεστή εκτέλεσης, με τη συνεργασία και του πρώτου.

Όπου δεν απαιτείται από τη νομοθεσία ο διορισμός Συντονιστών, ο Εργοδότης διασφαλίζει ότι το Σχέδιο Α&Υ εκπονείται από το Μελετητή, και συμπληρώνεται ή/και αναπροσαρμόζεται από τον Εργολάβο, σε συνεργασία με το Μελετητή, πριν την έναρξη και κατά τη διάρκεια των εργασιών. Το σχέδιο, κατάλληλα προσαρμοσμένο, τίθεται στη διάθεση όλων των εμπλεκομένων και ο καθένας ενημερώνεται δεόντως για τη δική του συνεισφορά και υποχρεώσεις.

Φάκελος Ασφάλειας και Υγείας

Ο φάκελος ασφάλειας & υγείας καταρτίζεται από το Μελετητή και αναπροσαρμόζεται από τον Εργολάβο με τη συνεργασία και την εποπτεία του Μελετητή ή του Επιβλέποντος. Η αναπροσαρμογή γίνεται μετά το τέλος των εργασιών, ώστε ο φάκελος να περιέχει τα πραγματικά στοιχεία του έργου, όπως αυτό κατασκευάστηκε.

Ο φάκελος περιλαμβάνει τη περιγραφή και τα ενημερωμένα σχέδια του έργου όπως έχει κατασκευαστεί, τους προβλεπόμενους κινδύνους όσον αφορά τις ενδεχόμενες μεταγενέστερες εργασίες και τις εργασίες συντήρησης και τα μέτρα αντιμετώπισης τους, τα ενημερωμένα σχέδια των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και τα εγχειρίδια λειτουργίας, συντήρησης και ελέγχου τους.

Ο φάκελος παραδίδεται στον Εργοδότη με μέριμνα του Συντονιστή μελέτης, μέσα σε 3 μήνες από τη παράδοση του έργου.

Νομοθεσία

Το νομοθετικό πλαίσιο που καθορίζει το ζήτημα Ασφάλειας και Υγείας στα εργοτάξια είναι:

Οι περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νόμοι του 1996 εώς του 2015
Οι περί Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Κανονισμοί

Η πιο πάνω νομοθεσία προσδιορίζει ορισμένες περιπτώσεις που παρεκκλίνουν από την υποχρέωση εκπόνησης σχεδίου καθώς και ορισμένες εργασίες που ενέχουν ειδικούς κινδύνους.

Παρεκκλίσεις

Ο Υπουργός Εργασίας μπορεί να επιτρέψει παρέκκλιση από την υποχρέωση εκπόνησης σχεδίου ασφάλειας και υγείας, εκτός από τις περιπτώσεις όπου:

απαιτούνται συντονιστές ασφάλειας & υγείας, σύμφωνα με τον Κανονισμό 4
απαιτείται εκ των προτέρων γνωστοποίηση εργοταξίου, σύμφωνα με τον Κανονισμό 6
οι προτεινόμενες εργασίες ενέχουν ιδιαίτερους κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων αυτών του Παραρτήματος II

Σε τέτοια περίπτωση πρέπει να γίνεται γραπτή εκτίμηση των κινδύνων και να καθορίζονται τα μέτρα αντιμετώπισης τους καθώς και οι κανόνες του εργοταξίου, σύμφωνα με τις διατάξεις των περί Διαχείρισης Θεμάτων Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Κανονισμών του 2002.

Επειδή όμως πρακτικά τέτοιες παρεκκλίσεις είναι πολύ δύσκολες, το Σχέδιο Α&Υ είναι ουσιαστικά πάντοτε υποχρεωτικό.

Εργασίες που ενέχουν ειδικούς κινδύνους

Εργασίες που εκθέτουν πρόσωπα σε κινδύνους καταπλάκωσης, βυθίσεως σε άμμο/λάσπη ή πτώσης από ύψος, και ιδιαίτερα όταν αυτοί επιδεινώνονται ένεκα της φύσης της δραστηριότητας ή της μεθόδου που χρησιμοποιείται ή του περιβάλλοντος της θέσης εργασίας ή του έργου
Εργασίες που εκθέτουν πρόσωπα σε χημικές ή βιολογικές ουσίες οι οποίες είτε παρουσιάζουν ιδιαίτερο κίνδυνο για την υγεία τους είτε περιλαμβάνουν νομική υποχρέωση παρακολούθησης της υγείας τους
Εργασίες με ιονίζουσες ακτινοβολίες, οι οποίες απαιτούν τον καθορισμό επιτηρούμενων περιοχών, όπως ορίζονται στην ισχύουσα νομοθεσία
Εργασίες συναρμολόγησης ή αποσυναρμολόγησης βαρειών προκατασκευασμένων στοιχείων
Εργασίες κοντά σε ηλεκτρικούς αγωγούς υψηλής ή μέσης τάσης
Εργασίες σε μέρη όπου υπάρχει κίνδυνος πνιγμού
Εργασίες σε φρεάτια, υπόγεια χωματουργικά έργα και σήραγγες
Εργασίες καταδύσεων με αναπνευστικές συσκευές
Εργασίες με θάλαμο πεπεισμένου αέρα
Εργασίες που περιλαμβάνουν χρήση εκρηκτικών υλών
Εργασίες με αμιαντούχα υλικά
Εργασίες σε κλειστούς ή περιορισμένους χώρους.

Άλλα σχετικά άρθρα που σε ενδιαφέρουν:

ECOSMART PROPERTY DESIGN

Ο οικοδομικός σου σύμβουλος.

Ακολούθησε μας στο Facebook